Tevreden werknemers zijn een belangrijke factor voor de prestaties van een onderneming. Je kunt er zelfs een beleggingsstrategie op bouwen. Maar veel hangt af van de context van de arbeidsmarkt.

Dat blijkt uit nieuw onderzoek in veertien landen door econoom Alex Edmans. Hij licht zijn bevindingen toe op de site Vox.

De managementvraag of het loont aardig te zijn voor werknemers, houdt bedrijfsbestuurders al decennia bezig. Werken tevreden werknemers harder, zijn ze creatiever en productiever?

Arbeidsvreugde en bedrijfswaarde

Veel onderzoek richt zich op de relatie tussen bedrijfswinsten en tevredenheidsonderzoeken onder werknemers. Maar volgens Edmans is het causale verband daarbij lastig vast te stellen: een bedrijf dat veel winst maakt kan het zich veroorloven werknemers meer ter wille te zijn en zo de arbeidsvreugde verhogen.

Daarom pakte econoom Edmans het anders aan: hij keek bij beursgenoteerde bedrijven naar de relatie tussen tevredenheidsonderzoeken en toekomstige koersprestaties. Daarbij nam hij als startpunt de koersontwikkeling een maand na de publicatiedatum van tevredenheidsonderzoeken, om te kijken of die informatie door beleggers wordt opgepikt.

Opvallend genoeg vond hij voor de Verenigde Staten een positieve correlatie tussen het bekende compendium '100 best companies to work for in America' en de beurskoersen van bedrijven.  Dit gold ook als een maand na de publicatiedatum van deze jaarlijkse uitgave in de beste werkgevers werd belegd. De  meest geliefde ondernemingen presteerden op de beurs, geschoond voor andere factoren, gemiddeld twee tot drie procent per jaar beter over een periode van ruim 25 jaar.

Eén van Edmans conclusies is dan ook dat de aandelenmarkt 'niet-efficiënt' is. Beleggers kijken te veel naar maatstaven van winstgevendheid, terwijl tevredenheid van werknemers een goede voorspeller blijkt te zijn voor de toekomstige bedrijfswaarde.

Wel of geen flexibele arbeidsmarkt

Tegelijk maakt de econoom een belangrijke kanttekening. Zijn bevindingen moeten niet aangegrepen worden om te strooien met genereuze secundaire arbeidsvoorwaarden. Want veel hangt af van de institutionele context op de arbeidsmarkt. Dat laatste bleek bij herhaling van het onderzoek in dertien andere landen buiten de VS (Nederland zat er helaas niet bij).

Edmans keek specifiek naar de flexibiliteit van arbeidsmarkten. Immers, als bedrijven werknemers makkelijker kunnen aannemen en ontslaan, is het ook makkelijker om tevredenheid te laten meewegen als factor bij de selectie van werknemers.

Is de ontslagdrempel daarentegen hoog, dan is het ook minder makkelijk om ontevreden werknemers die blijven hangen te ontslaan en speelt tevredenheid bij de selectie een minder dwingende rol.

Verder is van belang wat het minimumniveau is aan voorzieningen voor werknemers. Zijn de basale arbeidsvoorwaarden in een branche genereus, dan kan de extra opbrengst voor individuele bedrijven die nog meer investeren in hun werknemers makkelijk tegenvallen.

Uit het vergelijkende onderzoek van Edmans blijkt inderdaad dat het verband tussen tevredenheid van werknemers en de beurswaarde van ondernemingen sterker is in landen met een flexibele arbeidsmarkt. De VS en Groot-Brittannië springen er wat dat betreft uit.

In Frankrijk daarentegen is de relatie tussen tevredenheid van werknemers en bedrijfswaarde een stuk geringer, en opvallend genoeg is in Duitsland zelfs sprake van een negatief verband.

Lees ook

Het is een rommeltje bij Greenpeace, vinden ook de internationale stafleden

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl